Bảo hộ hợp lý sản xuất kinh doanh trong nước
Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu
(XNK) năm 2016 đã bổ sung các quy định về thuế chống bán phá giá, chống
trợ cấp, chống phân biệt đối xử để góp phần bảo vệ nền sản xuất kinh
doanh trong nước trong điều kiện hội nhập quốc tế; trên cơ sở kế thừa,
nâng cấp, bổ sung những quy định của Pháp lệnh liên quan thời gian qua.
Cụ thể, Luật đã bổ sung quy định về thuế
áp dụng đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu gồm thuế chống bán phá
giá, thuế chống trợ cấp, thuế tự vệ gồm điều kiện áp dụng, nguyên tắc áp
dụng, thời hạn áp dụng đối với từng loại thuế.
Căn cứ mức thuế, số lượng hoặc trị giá
hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế chống bán phá giá, thuế chống trợ
cấp, thuế tự vệ, người khai hải quan có trách nhiệm kê khai và nộp thuế
theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.
Đồng thời, Luật đã sửa đổi nguyên tắc
ban hành biểu thuế, thuế suất. Khuyến khích nhập khẩu nguyên liệu, vật
liệu, ưu tiên loại trong nước chưa đáp ứng nhu cầu; chú trọng phát triển
lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ nguồn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ
môi trường; phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của Nhà
nước và các cam kết về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu trong các điều ước
quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Các nguyên tắc sẽ góp phần bình ổn
thị trường và nguồn thu ngân sách Nhà nước; đơn giản, minh bạch, tạo
thuận lợi cho người nộp thuế và thực hiện cải cách thủ tục hành
chính về thuế.
Sửa đổi thẩm quyền ban hành Biểu thuế
xuất khẩu, thuế nhập khẩu và Biểu Khung thuế xuất khẩu. Theo đó, Chính
phủ có thẩm quyền ban hành: Biểu thuế xuất khẩu; Biểu thuế xuất khẩu ưu
đãi; Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi; Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt;
Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu
ngoài hạn ngạch thuế quan.
Trong trường hợp cần thiết, Chính phủ
trình Ủy ban thường vụ Quốc hội sửa đổi, bổ sung Biểu thuế xuất khẩu
theo Danh mục nhóm hàng chịu thuế và khung thuế suất thuế xuất khẩu đối
với từng nhóm hàng chịu thuế ban hành kèm theo Luật này.
Luật cũng bổ sung, sửa đổi quy định về
miễn thuế nhập khẩu đối với một số loại hàng hóa như: Hàng hóa có trị
giá hoặc có số tiền thuế phải nộp dưới mức tối thiểu; Nguyên liệu, vật
tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất hàng hóa xuất khẩu; Giống cây trồng;
giống vật nuôi; phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trong nước chưa sản
xuất được, cần thiết nhập khẩu theo quy định của cơ quan quản lý nhà
nước có thẩm quyền; Máy móc, thiết bị, nguyên liệu, vật tư, linh kiện,
bộ phận, phụ tùng nhập khẩu phục vụ hoạt động in, đúc tiền; Hàng hóa
xuất khẩu, nhập khẩu để bảo vệ môi trường…
Bổ sung nhiều quy định để hoàn thiện hệ thống pháp luật thuế
Để góp phần hoàn thiện hệ thống pháp
luật, thống nhất với văn bản pháp luật liên quan, đồng thời khắc phục
các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện Luật Thuế XNK hiện
hành, Luật đã có sửa đổi, bổ sung nhiều quy định đáng chú ý.
Bổ sung
hàng hóa XNK tại chỗ và hàng hóa XNK của doanh nghiệp thực hiện quyền
xuất khẩu, quyền nhập khẩu, quyền phân phối vào đối tượng chịu thuế;
hàng trung chuyển vào đối tượng không chịu thuế.
Bổ sung người nộp thuế đối với tổ chức
nhận ủy thác XNK; người được ủy quyền, bảo lãnh, nộp thuế thay cho người
nộp thuế, bao gồm:
- Đại lý làm thủ tục hải quan trong trường hợp được người nộp thuế ủy quyền nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.
- Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bưu chính, dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế trong trường hợp nộp thuế thay cho người nộp thuế.
- Tổ chức tín dụng hoặc tổ chức khác
hoạt động theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng trong trường hợp
bảo lãnh, nộp thuế thay cho người nộp thuế.
- Người được chủ hàng hóa ủy quyền trong
trường hợp hàng hóa là quà biếu, quà tặng của cá nhân; hành lý gửi
trước, gửi sau chuyến đi của người xuất cảnh, nhập cảnh.
- Chi nhánh của doanh nghiệp được ủy
quyền nộp thuế thay cho doanh nghiệp; đối với người thu mua, vận chuyển
hàng hóa trong định mức miễn thuế của cư dân biên giới nhưng không sử
dụng cho sản xuất, tiêu dùng mà đem bán tại thị trường trong nước
và thương nhân nước ngoài được phép kinh doanh hàng hóa xuất khẩu, nhập
khẩu ở chợ biên giới theo quy định của pháp luật; người có hàng
hóa xuất khẩu, nhập khẩu thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế
nhưng sau đó có sự thay đổi và chuyển sang đối tượng chịu thuế
theo quy định của pháp luật.
Bổ sung phương pháp tính thuế hỗn hợp là
tổng số tiền thuế theo tỷ lệ và số tiền thuế tuyệt đối; thuế đối với
hàng hóa nhập khẩu áp dụng hạn ngạch thuế quan; thời điểm tính thuế đối
với trường hợp thay đổi đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, áp dụng
thuế tuyệt đối trong hạn ngạch thuế quan.
Sửa đổi quy định về thuế suất thông
thường, về trị giá tính thuế, thời điểm tính thuế; quy định miễn thuế
đối với hàng hóa mua bán trao đổi của cư dân biên giới...
Bổ sung quy định nhiều trường hợp được
miễn thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu đối với máy móc, thiết bị, phương
tiện, dụng cụ, vật tư chuyên dùng nhập khẩu phải là loại trong nước chưa
sản xuất được theo danh mục hàng hóa bảo vệ môi trường do Bộ Kế hoạch
và Đầu tư quy định và sản phẩm xuất khẩu của hoạt động bảo vệ môi trường
để thống nhất với quy định tại Luật Bảo vệ môi trường.
Đồng thời, thêm quy định miễn thuế nhập
khẩu đối với máy móc, nguyên liệu, vật tư phục vụ trực tiếp cho hoạt
động sản xuất sản phẩm phần mềm để thống nhất với quy định tại Luật Khoa
học và Công nghệ.
Với nhiều điểm mới, sửa đổi theo hướng
tiến bộ, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển, Luật Thuế xuất khẩu,
thuế nhập khẩu 2016 được kỳ vọng sẽ mang lại những hiệu ứng tích cực,
thúc đẩy kinh tế phát triển.
Sửa Luật hướng tới phù hợp thông lệ quốc tế
Để phù hợp thông lệ quốc tế, Luật Thuế
XNK năm 2016 đã bổ sung quy định về áp dụng thuế xuất khẩu đối với
trường hợp có hàng hóa xuất khẩu sang nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ
có thỏa thuận ưu đãi về thuế xuất khẩu trong quan hệ thương mại với
Việt Nam.
Quy định về thuế suất ưu đãi áp dụng đối
với hàng hóa từ khu phi thuế quan nhập khẩu vào thị trường trong nước
đáp ứng điều kiện xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ thực
hiện đối xử tối huệ quốc trong quan hệ thương mại với Việt Nam.
Luật cũng quy định về thuế suất ưu đãi
đặc biệt áp dụng đối với hàng hóa từ khu phi thuế quan nhập khẩu vào thị
trường trong nước đáp ứng điều kiện xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc
vùng lãnh thổ có thỏa thuận ưu đãi đặc biệt về thuế nhập khẩu trong quan
hệ thương mại với Việt Nam. Thuế suất thông thường áp dụng đối với hàng
hóa nhập khẩu không thuộc các trường hợp áp dụng thuế suất ưu đãi và
thuế suất ưu đãi đặc biệt.
Thuế suất thông thường được quy định
bằng 150% thuế suất ưu đãi của từng mặt hàng tương ứng. Trường hợp mức
thuế suất ưu đãi bằng 0%, Thủ tướng Chính phủ căn cứ quy định tại Điều
10 của Luật để quyết định việc áp dụng mức thuế suất thông thường.
Bổ sung quy định thời hạn nộp thuế đối
với người nộp thuế được áp dụng chế độ ưu tiên theo quy định của Luật
Hải quan theo hướng được thực hiện nộp thuế cho các tờ khai hải quan đã
thông quan hoặc giải phóng hàng hóa chậm nhất vào ngày 10 của tháng kế
tiếp…
Đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính
Luật sửa đổi, bổ sung nhiều quy định
nhằm đơn giản hóa, tạo thuận lợi cho người nộp thuế; góp phần thực hiện
cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng
lực cạnh tranh quốc gia, như: Chuyển hàng hóa là nguyên liệu, vật tư
nhập để sản xuất hàng xuất khẩu từ đối tượng phải nộp thuế khi nhập
khẩu, được hoàn thuế khi xuất khẩu sang đối tượng miễn thuế để khuyến
khích sản xuất hàng xuất khẩu, đơn giản thủ tục hành chính, phù hợp với
thông lệ quốc tế; chuyển hàng hóa kinh doanh tạm nhập tái xuất từ đối
tượng chịu thuế ở khâu nhập khẩu và thực hiện hoàn thuế khi xuất khẩu
sang đối tượng miễn thuế có điều kiện về bảo lãnh, đặt cọc phù hợp với
thông lệ quốc tế…
Để Luật nhanh chóng đi vào cuộc sống…
Luật Thuế XNK năm 2016 có nhiều nội dung
mới, tiến bộ, phù hợp hơn với quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam
như đã đề cập trên đây. Song, để Luật nhanh chóng đi vào cuộc sống, bên
cạnh việc xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật một
cách kịp thời, cụ thể, khách quan, bảo đảm tôn trọng tư tưởng chỉ đạo và
những nguyên tắc được quy định trong Luật, thì khâu tổ chức triển khai
thực hiện một cách đầy đủ, kịp thời, thống nhất có vai trò cực kỳ quan
trọng.
Do vậy, các cơ quan quản lý Nhà nước cần
kịp thời tổ chức tập huấn, phổ biến cho cán bộ, công chức thực thi
nhiệm vụ hiểu rõ, nắm vững những nội dung cơ bản, cốt lõi, đặc biệt là
những nội dung mới của Luật và các văn bản hướng dẫn thực hiện luật nhằm
bảo đảm thực thi một cách đồng bộ, nhất quán, kịp thời.
Thường xuyên theo dõi quá trình thực thi
Luật Thuế XNK năm 2016, đặc biệt trong giai đoạn đầu triển khai để kịp
thời nắm bắt những vấn đề vướng mắc, khó khăn nảy sinh từ phía doanh
nghiệp hoạt động kinh doanh XNK, từ đó có các biện pháp tháo gỡ, giải
quyết và phản hồi nhanh chóng, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp; hoặc đề
xuất, kiến nghị với Chính phủ, các cơ quan chức năng xem xét giải quyết
đối với những vấn đề vượt quá thẩm quyền.
Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra
việc thực thi Luật, nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ, phẩm chất
đạo đức của cán bộ, công chức làm nhiệm vụ, đảm bảo hiệu lực và hiệu quả
công tác quản lý nhà nước về thuế đối với hàng hóa XNK.
Cùng với sự vào cuộc nhanh chóng của cơ
quan quản lý Nhà nước thì các doanh nghiệp kinh doanh XNK, các hiệp hội
ngành hàng cũng cần phải theo dõi, cập nhật những nội dung mới sửa đổi,
bổ sung, bảo đảm nắm chắc và tuân thủ nghiêm.
Kịp thời phát hiện, phản ánh với các cơ
quan quản lý Nhà nước có liên quan về những vướng mắc, khó khăn phát
sinh trong quá trình làm thủ tục về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu,
nhập khẩu. Đồng thời đề xuất, kiến nghị các giải pháp tháo gỡ, giải
quyết các vướng mắc phát sinh.
Phối hợp với các cơ quan Nhà nước
trong việc giám sát, phát hiện những hành vi tiêu cực, lợi dụng các quy
định của pháp luật để gian lận, trục lợi về thuế đối với hàng hóa xuất
khẩu, nhập khẩu của cả cán bộ, công chức và doanh nghiệp nhằm kịp thời
chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật.
Theo Baochinhphu.vn